Bezpieczna sprzedaż auta – o czym pamiętać, zawierając umowę?

Bezpieczna sprzedaż auta

Dzisiaj zaczniemy inaczej niż zwykle, bo od krótkiej samochodowej ciekawostki. Nie wiem, czy wiesz, że Polska jest niemalże liderem, jeśli chodzi o liczbę pojazdów przypadających na liczbę mieszkańców. Według statystyk ACEA, czyli Europejskiego Stowarzyszenia Producentów Samochodów, w Polsce na 1000 mieszkańców przypada aż 747 pojazdów! Jeśli wierzyć danym, które udostępniło stowarzyszenie – pod tym względem wyprzedza nas jedynie Luksemburg z wynikiem 781 aut na 1000 mieszkańców. O ile dyskusyjna może być kwestia, czy jest to powód do dumy, o tyle jedno jest pewne – Polacy należą do jednego z najbardziej zmotoryzowanych społeczeństw w Europie. Potwierdzeniem tego stwierdzenia może być jeszcze jeden (bardziej „prawny”) fakt. Umowa sprzedaży samochodu to jedna z najczęściej stosowanych umów w obrocie cywilnoprawnym. Niesie to za sobą wiele skutków, niestety także negatywnych – m.in. umowy te nagminnie zawierane są z błędami, które „wychodzą” dopiero po czasie… I właśnie na tym skupimy się w dzisiejszym wpisie. Co zatem powinna zawierać w swojej treści dobra umowa, by sprzedaż auta była bezpieczna?

Odpowiadam poniżej. Zapraszam do lektury!

Słowem wstępu – krótko o umowie sprzedaży

Umowa sprzedaży uregulowana jest w Kodeksie Cywilnym. Nie wyróżnia się żadnej specjalnej formy dla umowy sprzedaży samochodu. Jest więc to zwykła umowa sprzedaży, w której przedmiotem świadczenia jest po prostu pojazd. Taka umowa powinna więc spełniać kodeksowe wymagania stawiane każdej umowie sprzedaży, jednak więcej o jej elementach przeczytasz w dalszej części tego wpisu.

Czy przy sprzedaży auta zawsze musimy zawrzeć umowę w formie pisemnej?

Co do zasady nie – przepisy nie regulują wprost tej kwestii. Warto jednak pamiętać, że umowa pisemna jest zawsze solidną podstawą dowodową na wypadek wystąpienia jakichkolwiek problemów z pojazdem. Ponadto – z praktycznego punktu widzenia – przy kupnie/sprzedaży auta umowa sporządzona w formie pisemnej spełnia jeszcze inną ważną funkcję. Bez zachowania formy pisemnej umowy lub w przypadku niewystawienia faktury/rachunku, nowy właściciel nie może zarejestrować pojazdu. Odpowiadając więc na zadane pytanie – przy sprzedaży auta nie mamy obowiązku zawarcia umowy w formie pisemnej, niemniej jednak warto się na to zdecydować.

Elementy, których nie powinno zabraknąć w umowie, by sprzedaż auta była bezpieczna

Tak jak wspomniałem powyżej, umowa sprzedaży samochodu powinna zawierać kilka podstawowych elementów. Poniżej zajmę się ich omówieniem, jednak już teraz chciałbym zwrócić uwagę na liczbę egzemplarzy umowy. Co do zasady powinna ona być sporządzona w dwóch egzemplarzach – po jednym dla każdej ze stron. UWAGA! Jeśli osób uczestniczących w transakcji jest więcej – nadal wystarczą dwa egzemplarze. Oczywiście nic nie stoi na przeszkodzie, aby w takiej sytuacji sporządzić więcej egzemplarzy dla każdej z osób uczestniczących w transakcji.

Teraz przejdźmy do elementów umowy sprzedaży auta. Co powinniśmy w niej obowiązkowo określić, by sprzedaż była bezpieczna?

Bezpieczna sprzedaż auta, czyli podstawowe elementy umowy sprzedaży 

  • Data i miejsce zawarcia umowy sprzedaży samochodu;
  • Dane identyfikacyjne obu stron umowy (imiona, nazwiska, PESEL, numer i seria dowodów osobistych, adresy zamieszkania);
  • Określenie przedmiotu umowy – w naszym przypadku będzie to sprzedaż pojazdu. W tym miejscu należy też określić podstawowe cechy przedmiotu świadczenia, a więc markę, model, numer rejestracyjny, nr nadwozia (VIN) samochodu;
  • Określenie rzeczywistej ceny pojazdu, terminu i sposobu płatności – ten wątek rozwinę w dalszej części artykułu;
  • Podpisy obu stron umowy.

Dodatkowe postanowienia umowy sprzedaży auta

Dodatkowe postanowienia umowy, które można dodać i które rekomenduję swoim Klientom:

  • Zamieszczenie w umowie informacji, że pojazd spełnia odpowiednie warunki techniczne.
  • Określenie w umowie przebiegu pojazdu.
  • Oświadczenie Sprzedającego, że pojazd jest wolny od wad fizycznych, prawnych, praw osób trzecich oraz że nie stanowi przedmiotu zabezpieczenia.
  • Oświadczenie Kupującego, że stan techniczny pojazdu jest mu znany i nie wnosi do niego zastrzeżeń.
  • Cena, sposób oraz termin płatności. W przypadku płatności na konto bankowe – należy wskazać w umowie właściwy numer. W razie płatności w gotówce – należy wydać kupującemu pokwitowanie.
  • Wskazanie godziny sprzedaży pojazdu – wiem, że może wydawać się to przesadą, ale znam przypadki, że świeżo upieczony właściciel zdążył już w dniu zakupu pojazdu popełnić wykroczenie. Gdy trafi do nas np. zdjęcie z fotoradaru, taki zapis pozwala uniknąć sporów. Zwłaszcza, że w ostatnim czasie mandaty za wykroczenia drogowe znacznie poszybowały w górę.
  • Umowa powinna być sporządzona w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach. Nie zapominajmy o podpisach obu stron – Kupującego i Sprzedawcy. Byłoby też dobrze, gdyby – dla bezpieczeństwa – strony zostawiły parafkę na każdej stronie umowy.

UWAGA!

Dobrze jest też dodać adnotacje o ujawnionych wadach pojazdu – a to dlatego, że mają one znaczenie dla obu stron:

    • Dla Sprzedającego: Kupujący nie może się bronić tym, że Sprzedający nie poinformował o występowaniu wad. 
    • Dla Kupującego: ma pełną informację o stanie pojazdu, a jeśli ujawni się jakaś wada ukryta po zakupie, to Kupujący będzie mógł powoływać się na to, że akurat o tej wadzie nie był informowany przez Sprzedającego, bo nie była wymieniona w umowie.

Umowa sprzedaży pojazdu zawarta. O czym jeszcze pamiętać, by sprzedaż była bezpieczna?

Oczywiście podpisanie umowy przy sprzedaży auta to nie wszystko. Przenosząc własność auta, wraz z kluczami do pojazdu, sprzedający powinien wydać kupującemu także dokumenty – takie jak:

  • dowód rejestracyjny;
  • kartę pojazdu (jeśli była wydana);
  • dowód zawarcia obowiązkowego ubezpieczenia OC oraz potwierdzenie jego zapłaty.

3 najczęściej popełnianie błędy podczas sprzedaży auta z prawnego punktu widzenia

Ze swojej praktyki zawodowej mogę powiedzieć, że do najczęściej popełnianych błędów przy kupnie/sprzedaży auta są:

  1. Niesprawdzenie numeru nadwozia (VIN) lub sprawdzenie tylko numeru pod maską pojazdu. Producenci aut umieszczają go w różnych miejscach, jednak zwykle znajdziemy go: w wewnętrznej stronie przedniej ściany auta (tuż obok drzwi), na stopniach wejściowych w pierwszych drzwiach pojazdu, w okolicach prawego amortyzatora, przegrody czołowej, na prawym nadkolu czy po lewej stronie obudowy deski rozdzielczej.
  2. Zaniżenie ceny sprzedaży samochodu na potrzeby zapłaty niższego podatku od czynności cywilnoprawnych (PCC). O ile może się wydawać, że jest to korzystne rozwiązanie pod względem podatkowym, może wiązać się z poważnymi problemami. Na przykład wtedy, gdy wykryjemy wady pojazdu. Chcąc pociągnąć do odpowiedzialności na podstawie rękojmi, sprzedawca będzie mógł się wówczas bronić, że Kupujący kupił samochód po tak atrakcyjnej cenie, ponieważ wiedział o wadach pojazdu i stąd też wynikała atrakcyjna cena samochodu zawarta w umowie. Więcej na ten temat przeczytasz tutaj: Używane auto a rękojmia – czego można żądać, kupując pojazd z wadą?
  3. Niesprawdzenie dokumentów dotyczących samochodu oraz danych z dowodu osobistego drugiej strony umowy.

Bezpieczna sprzedaż auta – o czym pamiętać, zawierając umowę? Podsumowanie

Mam nadzieję, że po lekturze tego wpisu zapamiętasz coś więcej niż tylko to, że Polacy to jedno z najbardziej zmotoryzowanych społeczeństw. Poza samymi danymi statystycznymi, fakt ten potwierdzi chyba każdy właściciel pojazdu, który mieszka na większym osiedlu i choć raz miał problem ze znalezieniem miejsca parkingowego – zwłaszcza w porze popołudniowej i wieczornej… ale nie to jest istotne.

Aby było Ci łatwiej zapamiętać niezbędne elementy umowy sprzedaży samochodu, poniżej zamieszczam krótkie podsumowanie najważniejszych wiadomości z tego wpisu:

  • Przy sprzedaży auta nie mamy obowiązku zawarcia umowy pisemnej, niemniej jednak warto to zrobić.
  • Podstawowymi elementami umowy sprzedaży samochodu są: data i miejsce zawarcia umowy, oznaczenie Kupującego i Sprzedawcy, jak najdokładniejsze określenie pojazdu, ceny, sposobu i terminu płatności oraz podpisy obu stron umowy.
  • Przed podpisaniem umowy warto zweryfikować, czy w umowie wpisano odpowiedni numer VIN pojazdu.
  • Sprzedając samochód, należy: sporządzić umowę, przekazać Kupującemu klucze, dowód rejestracyjny, kartę pojazdu oraz w niektórych przypadkach dowód zawarcia obowiązkowego ubezpieczenia OC.
radca prawny Jakub Jęcka

radca prawny Jakub Jęcka

Doświadczony specjalista z zakresu prawa motoryzacyjnego. Od lat obsługuje w tym zakresie klientów indywidualnych, jak i przedsiębiorców.

O Kancelarii

JJ Kancelaria Radców Prawnych to kameralna, ale prężnie działająca kancelaria prawna mieszcząca się na Saskiej Kępie w Warszawie przy ul. Francuskiej 35. Każda codzienna sprawa naszych Klientów jest dla nas sprawą wielkiej wagi. Kancelarią kieruje radca prawny Jakub Jęcka.

Ostatnie wpisy

POMOC PRAWNA ON-LINE

Inforujemy, że nasza Kancelaria udziela fachowych porad prawnych on-line za pośrednictwem telefonu, maila, a także Skype.

Chcemy podkreślić, że otrzymana w ten sposób porada jest równoznacza z poradą otrzymaną na miejscu w siedzibie Kancelarii. Porady prawne on-line świadczymy już z powodzeniem od wielu lat. Udzielenie pomocy prawnej w ten sposób poprzedzone jest zazwyczaj przesłaniem dokumentów i szczegółową rozmową z Klientem. Dzięki temu nasz prawnik może fachowo doradzić w każdej kwestii prawnej.

Przed udzieleniem porady prawnej on-line poznają Państwo jej dokładny koszt.

Zapraszamy do kontaktu:
+48 502-453-221
kancelaria@jjradcowieprawni.pl

Można też zostawić poniżej swój numer telefonu, oddzwonimy: