Rękojmia i gwarancja samochodu – kiedy można z nich korzystać?

rękojmia i gwarancja

Rękojmia i gwarancja to dwie różne instytucje prawa cywilnego, które umożliwiają kupującym dochodzenie odpowiedzialności od sprzedawcy na wypadek wystąpienia wad w towarze/usłudze. Jeśli czytałeś moje poprzednie wpisy, pewnie już wiesz, że z reklamacji (czyli rękojmi) można skorzystać na przykład wtedy, gdy naprawa auta u mechanika okazała się wadliwa. Artykuł ten znajdziesz tutaj: Naprawa auta u mechanika a reklamacja – 3 mało znane fakty

Dzisiaj natomiast omówimy nieco szerzej te dwie instytucje. Jestem pewien, że ta wiedza przyda Ci się prędzej czy później! Poniżej znajdziesz odpowiedzi na takie pytania, jak:

  • Czym jest rękojmia, a czym charakteryzuje się gwarancja w przypadku aut?
  • Jak długo i w jaki sposób można z nich korzystać?
  • Na czym polegają główne różnice między nimi?
  • Czy skorzystanie z rękojmi automatycznie zamyka nam możliwość posłużenia się prawem gwarancji?

Zapraszam do lektury!

Rękojmia i gwarancja – czym się od siebie różnią?

Czym jest rękojmia?

W przytoczonym wcześniej artykule dokładnie wyjaśniam, na czym polega prawo rękojmi, dlatego tutaj skupię się wyłącznie na najważniejszych kwestiach. Rękojmia, to – mówiąc krótko – odpowiedzialność sprzedawcy względem kupującego, w przypadku, gdy sprzedana rzecz ma wadę. Z tytułu rękojmi możesz żądać:

  • odstąpienia od umowy i zwrotu ceny,
  • obniżenia ceny,
  • wymiany rzeczy na nową, wolną od wad,
  • usunięcia wady.

Rękojmia to prawo, które obowiązuje niemal zawsze – z mocy prawa. To znaczy, że przepisy gwarantują ją nam jakby „z automatu”.

Czym jest gwarancja?

Z gwarancją właściwie jest na odwrót. Nie obowiązuje ona z mocy samego prawa – bo wymaga pewnego działania, a dodatkowo jest dobrowolna. Aby obowiązywała, ktoś musi jej udzielić. Najczęściej gwarancji udziela sam producent, jednak zdarzają się przypadki, kiedy robi to również sprzedawca. Co ciekawe, gwarancji można udzielić pisemnie (w dokumencie gwarancyjnym), ale również w reklamie.

Gwarant, czyli osoba udzielająca gwarancji, nie ma narzuconych z góry obowiązków, które wynikałyby z przepisów. Artykuły Kodeksu Cywilnego dotyczące tej instytucji (od art. 577 K.C.) jedynie sugerują, jak mogą one wyglądać. Dlatego już w tym miejscu warto zaznaczyć, że każda gwarancja może wyglądać w nieco inaczej, a dotyczy to nie tylko podmiotu jej udzielającego, ale też zakresu czy czasu trwania.

Rękojmia i gwarancja samochodu – co może obejmować gwarancja?

Tak jak wspomniałem powyżej, gwarant może udzielić gwarancji w określonym przez siebie zakresie, na określony czas. W kontekście aut, może to dotyczyć na przykład:

  • silnika,
  • skrzyni biegów,
  • układów kierowniczych i hamulcowych,
  • osprzętu elektrycznego,
  • usterek lakieru samochodu.

Dodatkowo – ze względu na to, że prawo daje gwarantowi dużą swobodę – może on regulować zarówno jej zakres terytorialny, jak i przedmiotowy w dowolny sposób. Zatem, w zależności od producenta, gwarancja może być udzielana na przykład w wybranych krajach lub regionach. Często również prawo do korzystania z gwarancji uzależnia się od przebiegu samochodu.

Rękojmia i gwarancja samochodu – na czym polegają główne różnice między nimi?

  • Prawo rękojmi jakby „z automatu” nam przysługuje – na podstawie przepisów Kodeksu Cywilnego. Właśnie dlatego przyjmuje się, że rękojmia obowiązuje sprzedawcę niemal zawsze. Co więcej, warunków rękojmi przedsiębiorca nie może co do zasady ograniczać czy zmieniać na niekorzyść konsumenta. Udzielenie gwarancji natomiast jest dobrowolne i zarówno same jej udzielenie, jak i zakres zależy od dobrej woli sprzedającego/producenta.
  • Rękojmia przysługuje w przypadku wystąpienia wad fizycznych oraz prawnych, natomiast gwarancja dotyczy jedynie wad fizycznych.
  • Na podstawie rękojmi przysługują Ci aż 4 roszczenia względem sprzedawcy: wymiany towaru, naprawy, zwrotu pieniędzy, obniżenia ceny. Gwarancja natomiast zwykle obliguje gwaranta do naprawy lub wymiany towaru, ale wszystko zależy od tego, co dokładnie uregulowano w oświadczeniu gwarancyjnym. To ono powinno być głównym źródłem informacji dotyczącej konkretnego towaru.
  • Zazwyczaj sprzedawca wadliwego towaru/usługi będzie odpowiadał na zasadach rękojmi, zaś producent na podstawie gwarancji. Warto dodać, że sprzedawca będzie odpowiadał z tytułu gwarancji (obok odpowiedzialności z tytułu rękojmi) tylko wtedy, jeśli sam jej udzielił.
  • Co do zasady w przypadku rękojmi wybór uprawnienia należy do kupującego (oczywiście z pewnymi ograniczeniami – interes kupującego nie ma tutaj bezwzględnej przewagi, jeśli interes sprzedawcy także zasługuje na uwzględnienie). Jeżeli natomiast chodzi o realizację uprawnień z gwarancji, to gwarant (czyli podmiot jej udzielający) dokonuje tego wyboru.

Jak długo można z nich korzystać?

Odpowiedzialność z tytułu rękojmi obowiązuje zasadniczo przez 2 lata od momentu otrzymania towaru. 

Czas obowiązywania gwarancji natomiast jest dobrowolny (tak samo jak jej zakres) i zostaje określony indywidualnie przez samego gwaranta. Jeśli natomiast w dokumencie gwarancyjnym nie określono czasu trwania gwarancji, przyjmuje się, że obowiązuje ona przez 2 lata.

Praktyka jednak pokazuje, że zazwyczaj udzielana jest ona na 10 lub 25 lat (np. w przypadku sprzętu elektronicznego czy AGD), a w niektórych przypadkach nawet dożywotnie. Jeśli chodzi o samochody, gwarancji zazwyczaj udziela się na okres około 4 lat.

Przy tym temacie nie mógłbym pominąć ciekawostki dotyczącej gwarancji w kontekście samochodów marki Rolls-Royce. Popularny mit głosi, że oferuje ona dożywotnią gwarancję na swoje modele aut. Po weryfikacji tej informacji okazuje się jednak, że prawda jest nieco inna… Tak jak w przypadku innych marek – dealerzy Rolls-Royce’a dają gwarancję na niektóre elementy aut i w tylko w wybranych krajach, tylko przez pierwsze 4 lata.

Czy skorzystanie z gwarancji zamyka drogę do skorzystania z praw rękojmi?

Zgodnie z art. 579 § 2 Kodeksu Cywilnego: „Wykonanie uprawnień z gwarancji nie wpływa na odpowiedzialność sprzedawcy z tytułu rękojmi”. Należy przez to rozumieć, że niezależnie od przyznanej gwarancji – masz prawo skorzystać z rękojmi za wady fizyczne. I na odwrót – jeśli korzystasz z rękojmi, nie tracisz uprawnień z tytułu gwarancji.

Należy jednak pamiętać, że jako konsument nie możesz dochodzić roszczeń z tych dwóch tytułów jednocześnie. Oznacza to mniej więcej tyle, że jeśli np. okazało się, że Twój samochód ma wadę fizyczną (załóżmy, że nie działa w nim klimatyzacja), nie możesz wymagać od producenta naprawienia jej na podstawie gwarancji, a od sprzedawcy na podstawie rękojmi w tym samym czasie. Powinieneś samodzielnie zdecydować, którą instytucję wybierzesz i wskazać ją osobie, do której kierujesz swoje roszczenie.

W tym kontekście często spotyka się sytuację, gdy producent udzielający gwarancji odrzuca roszczenie o naprawę, a odpowiedzią Klienta na taki stan rzeczy jest złożenie reklamacji u sprzedawcy (na podstawie rękojmi) – i odwrotnie.

Zatem zapamiętaj: rękojmia i gwarancja to dwie odrębne instytucje, które umożliwiają Ci reklamowanie produktów. Skorzystanie z jednej z nich nie wyklucza możliwości skorzystania z kolejnej, jednak nie można tego robić jednocześnie.

Rękojmia i gwarancja samochodu – kiedy można z nich korzystać? Podsumowanie

Mam nadzieję, że po przeczytaniu tego wpisu wiesz już, na czym polega rękojmia oraz gwarancja. Powinieneś z niego wynieść przede wszystkim to, że rękojmia to kodeksowa ochrona przed wadliwymi towarami, za którą odpowiadają sprzedawcy, zaś gwarancja to pewnego rodzaju poręczenie – najczęściej producenta – co do jakości produktów. Rękojmia przysługuje z mocy prawa, natomiast gwarancja jest dobrowolna. Zapamiętaj też, że gwarancja gwarancji nierówna.

Dlatego, jeśli Twój dealer zapewni Cię przykładowo o 4-letniej gwarancji, dokładnie zweryfikuj, czego dokładnie ona dotyczy i czy oświadczenie gwarancyjne nie uzależnia możliwości skorzystania z tego prawa od dodatkowych warunków (na przykład od przebiegu auta, o którym wspominałem powyżej). Niestety smutna prawda jest taka, że niektóre z nich zawierają tyle wyłączeń, że w praktyce trudno jest z nich korzystać.

radca prawny Jakub Jęcka

radca prawny Jakub Jęcka

Doświadczony specjalista z zakresu prawa motoryzacyjnego. Od lat obsługuje w tym zakresie klientów indywidualnych, jak i przedsiębiorców.

O Kancelarii

JJ Kancelaria Radców Prawnych to kameralna, ale prężnie działająca kancelaria prawna mieszcząca się na Saskiej Kępie w Warszawie przy ul. Francuskiej 35. Każda codzienna sprawa naszych Klientów jest dla nas sprawą wielkiej wagi. Kancelarią kieruje radca prawny Jakub Jęcka.

Ostatnie wpisy

POMOC PRAWNA ON-LINE

Inforujemy, że nasza Kancelaria udziela fachowych porad prawnych on-line za pośrednictwem telefonu, maila, a także Skype.

Chcemy podkreślić, że otrzymana w ten sposób porada jest równoznacza z poradą otrzymaną na miejscu w siedzibie Kancelarii. Porady prawne on-line świadczymy już z powodzeniem od wielu lat. Udzielenie pomocy prawnej w ten sposób poprzedzone jest zazwyczaj przesłaniem dokumentów i szczegółową rozmową z Klientem. Dzięki temu nasz prawnik może fachowo doradzić w każdej kwestii prawnej.

Przed udzieleniem porady prawnej on-line poznają Państwo jej dokładny koszt.

Zapraszamy do kontaktu:
+48 502-453-221
kancelaria@jjradcowieprawni.pl

Można też zostawić poniżej swój numer telefonu, oddzwonimy: